Verwarde man

Ik wil jullie graag voorstellen aan Mark. Net als ik schrijft Mark blogs, soms zelfs over zelfde onderwerpen als Zenmeditatie, gedachtes en balans. Ik ken Mark van de schrijfcursus bij UCK. Ik vroeg me af waarom Mark een schrijfcursus volgde, want hij schreef toen al zo mooi, hij speelt gewoon met woorden, zinnen en situaties

 

Mark heeft mijn (stiekeme) droom waargemaakt. Hij heeft zijn mooie blogs kunnen bundelen in een heel mooi boekje. Ik kon me nooit veel voorstellen bij mensen die zeiden een boek in één adem uit te kunnen lezen. Maar nu wel. Het boekje laat me vrijdagavond zonder adem in tranen achter op de bank. Niet doordat ik het letterlijk in één adem uitlas maar omdat er zoveel zo herkenbaar is. En dat is best wel eng.

Er is namelijk één ding wat ik namelijk niet over Mark verteld heb. Mark heeft een twintigjarige geschiedenis achter zich van psychose, depressie, manische psychose, een diagnose van een bipolaire stoornis die later werd bijgesteld naar een schizoaffectieve stoornis. Buiten deze periodes heeft hij altijd licht psychotische klachten. In sommige stukjes neemt Mark je mee naar de diepste krochten van de menselijke geest. Ik herken hoe ik ook langzaam leerde mezelf niet te verliezen als ik me heel ellendig voelde. Ik leerde dat ik dan gewoon naar bed moest gaan en de dag de dag laten. Mark werd dan opgenomen met een hoop medicijnen en kon dagen/weken later weer verder. Ik herken mijn koekjesverslaving in zijn rook-verslaving, ik herken de onrust en nog veel meer. Natuurlijk, alles bij mij op veel kleinere schaal, maar herkenbaar en zo dichtbij en dat is best wel eng.

Het boekje heet “Verwarde man”. Op meer dan bewonderenswaardige wijze komt Mark er bovenop door zich van zichzelf bewust te worden, met veel hulp en veel doorzettingsvermogen. Mark heeft de psychiatrie achter zich gelaten. Ik zou zeggen: één verwarde man minder. Maar hoe zit het met mij? Ben ik ook verward? Of zijn we allemaal verward? Hoe groot is eigenlijk het verschil tussen verward en “normaal”? Wat moet er gebeuren in je leven om net zo verward als Mark te worden? Dit is wat het best wel eng maakt, de totaal verwarde man lijkt zo dichtbij voor mij. Na het lezen van dit boekje ben ik in ieder geval wel verward.

Geïnspireerd door “Verwarde man”, Mark Verhoogt, ISBN 978-90-77024-52-2. De beschrijving van Marks geschiedenis is overgenomen van zijn website.

Koekiemonster

De één na de ander vliegt naar binnen. Zonder te proeven, zonder te beseffen. Geen idee van de smaak, geen besef van de hardheid, over geur gaan we het al helemaal niet hebben, zelfs de tel kan ik niet bijhouden hoeveel er al naar binnengegleden zijn. Een beetje besef is er als het alweer op is: een sterke neiging om de volgende te pakken en deze ook zo snel weer naar binnen te werken. Deze neiging tegengaan, werkt niet. Het is niet te weerstaan.

Ja, ik zal het eerlijk toegeven, ik ben eigenlijk een koekiemonster, verslaafd aan koekies. Zolang het maar de naam koekje kan dragen, kan ik mezelf eigenlijk niet beheersen. De enige manier om te stoppen als ik eenmaal aan koekjes schransen begonnen ben, is gewoon het pak maar leeg te eten. Hoe ik het me soms ook voorneem dat dit echt de laatste is, het lukt me gewoon niet.

En dan ineens sinds vorige week: aan het einde van de week is de wekelijks ingeslagen hoeveelheid genotsmiddelen nauwelijks aangebroken. Van de heerlijke cake is nog de helft over en de niet te versmaden galettewafels zijn nog geeneens aangebroken. Na het eerste plakje cake kan ik deze week ineens stoppen met eten. Ben ik nu ineens geen koekiemonster meer?

Verklaren kan ik het niet. Is er een korstsluiting in mijn hoofd? Hopelijk niet. Als ik terugkijk, kan ik alleen zien dat ik de laatste maanden me minder schuldig voelde als ik teveel koekjes at. Het is nu eenmaal zo dat ik behoefte heb aan een koekje (oké, en nog één, en nog één..), ik observeer het en gaf er minder een oordeel aan. De laatste weken merk ik dat ik ook met meer smaak mijn lunch eet, net iets meer geniet van het broodbeleg en hier ook in het weekend aandacht aan besteed om iets lekkers te kopen. Een langzaam, onbewust proces van een aantal zaken die nu samen vallen en ineens een resultaat geeft.

Zal ik dan nu definitief verslaafde af zijn? We zullen het zien de komende tijd! Ik blijf mijn vaste portie vooralsnog nog maar inslaan, want ik wil natuurlijk geen last krijgen van afkickverschijnselen en een tekort aan KOEKIES!

Oefening baart kunst

Soms als ik weer ga zitten mediteren vraag ik me wel eens af waar ik het nu allemaal voor doet. Oefening baart kunst, maar ja, wat voor kunst? Net als tijdens mijn studie ga ik nu ook niet meer 's avonds allerlei wiskunde sommetjes zitten maken om de volgende dag de problemen op mijn werk beter op te lossen. De oefening houdt een keer op, maar wat is er dan?

Het thema van oefenen kwam afgelopen vakantie ook terug. Twee dagen wilden we een mooie dagtocht vanuit de hut maken, maar waren we genoodzaakt halverwege om te keren. Geen zicht, harde wind, te veel risico om verder te gaan, dus zelfde weg weer terug. Wat moest ik nu van zo'n dag vinden? Omdat de dag niet aan mijn verwachtingen voldeed, moest ik de dag dan maar aanmerken als een oefendag en de dag erna weer een “echte” tocht maken en de ervaring meenemen? 

De dagen erna vielen een aantal puzzelstukjes op deze vraag in elkaar. De korte samenvatting: bij oefenen gaat het om de ervaring die je opdoet. Maar ervaring kunnen we ook heel letterlijk nemen*. Ervaren betekent vooral “ er-varen” oftewel “er varen”. Door het mee te maken, door het te doen, door er simpelweg “te zijn” doen we de er-varing op. In dit opzicht zijn de “mislukte” dagtochten niet wezenlijk anders dan de '”echte” tochten! 

 

De lessen van deze “mislukte” tochten hebben ook meteen terug op mijn meditatie oefening. Er gewoon zijn, in het hier en nu, is precies weer wat Zen met als oefening het mediteren wil bereiken. Ook het mediteren is ervaren en even de tijd nemen in het hier en nu te zijn. 

 

Maar ja, of ik er met al die hersenspinsels over ervaren, er-varen en er varen nu echt in het hier en nu was, denk het eigenlijk niet. Misschien is dit wel de grootste les. Niet zo piekeren en in mijn hoofd leven.

* Duidelijk geval van plagiaat, maar zelfs google kan mijn bron niet meer vinden...

Met Zen de bergen in

Veel mensen zouden mijn vakantie van afgelopen week een soort hel noemen: zes dagen lopen in overwegend slechte omstandigheden als mist, kou, harde wind, sneeuw die horizontaal uit de lucht valt en of dit nog niet alles was: slapen in primitieve berghutjes zonder stromend water, elektriciteit, centrale verwarming, douche of een fatsoenlijk toilet. Klinkt niet echt als vakantie toch? 

Als ik niet een gezonde hoeveelheid Zen in mijn rugzak meegenomen zou hebben zou ik het ook zo ervaren hebben. Bijna iedere dag zou ik dan weer teleurgesteld zijn als het geweldige bergpanorama door de mist niet te zien zou zijn; ik zou diep in gedachten verzonken door mijn beslagen skibril de rode glimp van gamaschen vlak voor me gevolgd hebben terwijl ik zes uur lang gegeseld werd door de kou en harde wind terwijl ik ook nog geïrriteerd zou zijn door de hond voor me die net niet wilde doorlopen; ik zou gefrustreerd zijn als ik op steile stukken met iedere stap een halve meter terug gleed in de diepe sneeuw in plaats van net iets hoger op de berg te komen.

Maar gelukkig kon in de rugzak wel dat portie Zen mee en zag de tocht er heel anders uit: ik kon genieten van de geweldig mooie momenten als een waterig zonnetje net door de mistflarden brak en de bergen een klein beetje prijs gaven wat ze nog meer in petto hebben; ik kon helemaal genieten als ik in een beschut dalletje in T-shirt als eerste de maagdelijke sneeuw mocht doorkruisen om daarna toen de wind opstak snel al mijn warme kleding weer aan te trekken; ik had mededogen met de hond die het ook gewoon zwaar had; ik kon 's ochtend iets eerder opstaan om even mijn rust te pakken en warme thee te verzorgen voor iedereen die in de kou uit bed stapte; ik voelde hoe heel mijn lichaam zich inspande als ik spoorde in de diepe verse sneeuw bergop; ik was bewust zijn van de omgeving (welke omgeving?) en de geweldig slechte omstandigheden zonder dat de gedachtes continue afdwaalden.

Alles bij elkaar: een beetje Zen in de rugzak maakt alles lichter, zelfs de rugzak zelf. Wat een heerlijke vakantie!

Duif

Vooruit, tijdens mijn vakantie eentje uit de voorraad:

Met het heerlijke weer van de afgelopen week zit ik regelmatig in de tuin. Zo ook gisteren. Ik liet de laatste zonnestralen van de dag op me vallen en genoot van mijn kopje thee. Ik kan niet meer precies herinneren wat er in mijn gedachten omging, maar het zal wel weer hetzelfde liedje zijn geweest: beetje piekeren, beetje wegdromen of wat de menselijke geest al wat niet meer doet in een poging om het leven te controleren en te veraangenamen. Tsja, dan kun je nog zoveel mediteren, het blijft eigenlijk maar wat aanmodderen als de aandacht er niet 100% bij is.

Dan strijkt er een duif neer op een tak van de nog kale boom van de buren. Hij gaat daar rustig zitten. De duif zit en ik zit. Ik oordeel over de duif die daar niets zit te doen. Ik probeer de duif te doorgronden: de duif denkt niet, reflecteert niet op het leven, oordeelt niet over zijn toestand, verveelt zich zelfs niet. De duif zit gewoon op een tak in een boom.

Ik probeer continue een beeld te vormen van de toekomst en te leren van het verleden met mijn geest: hoe het was en hoe het zal zijn. Dit alles vol met wensen en verwachtingen, en meestal nog onbewust ook. Niets van dit alles voor de duif. Hij leeft in het nu.

Geïnspireerd door “Leren van de lelie en de vogel”, Kierkegaard.